27-07-2015
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) emekli maaşlarını Ziraat, Halk ve Vakıfbank olarak üç kamu bankası üzerinden yürütüyor.
İkide bir “Emekliye promosyon” haberleri daha doğmadan gazete köşelerini süslüyor ama SGK'nın yıllık 110 milyar lirayı aşan tutarındaki emekli maaş ödemesi pazarlıktaki en büyük kozu olmasına ve emekli maaşlarının yüzde 80'inin Ziraat, Halk ve Vakıfbank üzerinden yapılmasına karşın emekliye promosyon bir türlü gerçekleşmiyordu.
Bilindiği üzere emekli aylıkları, banka hesaplarına önceden aktarılıyor. Bankalar maaş ödemelerini belli takvime yayarak ödüyor. Örneğin 6.3 milyon civarındaki SSK emeklisine maaşları her ayın 19'u ila 25'i arasında ödeniyor ve bankaların hesaplarındaki emekli maaşlarını bu arada işletmeleri mümkün bulunuyor. Ayrıca maaşını bankamatikten çeken milyonlarca emeklinin, 10 liranın altındaki tutarları ister istemez bankada kalmış oluyor. Emekli sayısının yaklaşık 11 milyon kişi olması nedeniyle bankalarda bırakılan küçük tutarlar bile ciddi bir rakama ulaşıyor.
HESAP TAŞIMA 400 LİRA
Bankaların, özel olsun resmi olsun birkaç bin çalışanı olan kurumlara bile ciddi miktarda maaş promosyonu ödüyor olmasına, emeklilere emekli aylığını taşıması karşılığında bireysel tek bir hesap için 300-400 lira veren bankalar olmasına karşın emekliye banka promosyonunun bir türlü kotarılamaması dikkat çekici bulunuyordu. Bu bireysel geçişlerde verilen 300-400 lira promosyon emeklilerden bazılarının banka değiştirmesine yetiyor, bir kısmı da bunu yetersiz bulduğundan ya da bu tür gelişmelerden haberdar olmadığından yararlanamıyordu. Aslında toplu geçiş meydana getirdiği rakamsal büyüklük nedeniyle emekliler için 300-400 liradan çok daha büyük bir promosyon payı potansiyeli taşıyor.
YUNANLILARLA MI ANLAŞILDI?
SGK emeklilerin uzun yıllardır talebi olan maaş promosyonunu yeniden gündeme almışa benziyor. Benziyor diyorum, çünkü bu sefer anlaşma zemini bulunduğu yönünde duyumlar almış bulunsam da kamuoyu için bu kadar cazip bir konuda deklâre edilmiş bir şey olmaması kuşku uyandırıyor.
Bu duyum ve bu sessizlik merak uyandırıyor elbette ve soruyorum: SGK emekli aylığı ödemeleri ve hatta rapor paralarının ödenmesi konusunda bir özel banka ile anlaştı mı? Bu özel banka yurtiçinde çok da yaygın olmayan ve hisseleri Yunanlılara ait bir özel banka mıdır? Eğer anlaştıysa SGK ve özel banka arasındaki anlaşma ne karşılığında olmuştur?
Eğer bir kâr varsa -ki muhakkak olmalı-, emeklinin sırtından olacağı açık olan bu kârdan emekliler ne kadar yararlanacaktır?
Umarız gizli tutulmasının sebebi emeklinin promosyondan faydalanmaması değildir, eğer böyle ise bu iddianın doğru olmamasını ümit ederim.
Eğer doğru ise ve emekli hak ettiği ölçüde faydalanacaksa emekliye hak ettiği promosyonun verileceği bilgisinin duyurulmasına vesile olmaktan mutlu olurum.
Kamuoyunun sesi olarak Alo 170 konusunda dile getirdiğimiz vahim iddialara sessiz kalan SGK, umarız emekliye promosyon konusundaki son duruma ilişkin olarak kamuoyunu doyurucu bir açıklama yapar. Zira bugünlerde emeklilerin morale büyük ihtiyacı var.
ZORUNLU SİGORTALILIKLA ÇAKIŞAN İSTEĞE BAĞLI SİGORTALILIK GEÇERSİZ SAYILIR
Babam isteğe bağlı sigorta yatırıyor. Sigorta yatırılırken aynı ay içerisinde birisi babamın adına sigorta yatırmış. İki sigortadan da faydalanabilir miyiz? Sigortalar emeklilik gününe yansır mı?(Z.UYANIKER)
Sayın okurum, babanız isteğe bağlı sigorta primi öderken çalışmadan başkası prim ödemişse fiili çalışmaya dayanmayan bu sigortalılık geçersiz sayılır. Ancak bu çalışmanın fiili olmadığı fark edilmezse bu defa çalışma sigortalılığı isteğe bağlı sigortalılığı keser. Yani isteğe bağlı sigortalılığı devam ederken zorunlu sigortalı olmayı gerektirecek çalışması bulunduğu tespit edilenlerin zorunlu sigortalılıkla çakışan isteğe bağlı sigortalılık süreleri iptal edilerek zorunlu sigortalılığın başladığı tarihten bir gün önce sona erdirilir. Bu sigortalılardan zorunlu sigortalılığın sona erdiği tarihten itibaren 12 ay içerisinde prim ödemesi olanların isteğe bağlı sigortalılıkları, zorunlu sigortalılığın sona erdiği tarihten bir gün sonra başlatılması gerekir. 12 ay içerisinde prim ödememesi nedeniyle isteğe bağlı sigortalılıkları başlatılmayanların yeniden isteğe bağlı sigortalı olmak için yazılı talepte bulunmaları gerekir.
Bunların zorunlu sigortalılıkla çakışan sürede isteğe bağlı sigorta primi ödenmişse, bu süreye ilişkin ödedikleri isteğe bağlı sigorta primleri talepleri halinde ilgililere iade veya doğacak borçlarına mahsup edilir.
Dolayısıyla hem isteğe bağlı hem çalışarak prim ödenip bir yılda 360 günden fazla gün veya bir ayda 30 günden fazla gün elde edilemez. Bu fazla günler emekliliğine yansımaz. İsteğe bağlı olan kısım geçersiz sayılır.