29-02-2016
EMEKLİLERE GİZLİ ZAM: SGDP KESİNTİSİ KALKTI
SGK uygulamalarında, SGK’ nın kafası karışık görüntü verdiği konuların başında Sosyal Güvenlik Destek Prim (SGDP) kesintileri gelmektedir. İlk olarak rahmetli Özal zamanında başlayan sosyal güvenlik destek prim kesintisi, emekli olup ta bir işverenin yanında hizmet akdiyle çalışanlara yani SSK(4/A) kapsamındaki işçilere uygulandı. Amaç emekli olanları çalıştırmanın avantajlı konumunu ortadan kaldırarak genç istihdamını arttırmaktı. Uygulama bu yönüyle emekli maaşlarında bir kesintiyi de içermiyordu. Emekli kişi hizmet akdine tabi olarak bir işveren yanında çalışıyorsa, çalışması karşılığında işveren tarafından kendisine ödenen ücret üzerinden sosyal güvenlik destek primi kesilerek SGK’ ya yatırılıyordu. Söz konusu uygulamanın bu yönüyle bir mantığı vardı ve emekli olduktan sonra işçi konumunda çalışanlar için uygulama hala başarılı bir şekilde aynı yöntemle devam etmektedir.
Problem, kendi nam ve hesabına çalışanların yani vergi mükellefi olanlar ile şirket ortağı olanların emekli olduktan sonra faaliyetlerine devam etmeleri halinde, emekli maaşlarından kesinti yapılmasına neden olan sosyal güvenlik destek prim kesintisi uygulamasının hayata geçirilmesiyle yaşanmaya başlandı. Birinci uygulamanın kendi içinde bir mantığı varken ikinci uygulamanın hiç bir mantığı bulunmamaktaydı. Vergi mükellefi yada şirket ortağı olup faaliyetine devam edenlerin emekli olduğu için emekli maaşlarından kesinti yapılması düpedüz, faaliyetlerine devam ederek vergi verenlerin ve yanlarında işçi çalıştırarak istihdam oluşturanların cezalandırılması anlamına gelmekteydi.
SGK, uygulamanın yanlışlığından kaynaklanan sızlanmaları da dikkate alarak söz konusu absürtlüğü de ortadan kaldırmak için öncelikle emekli maaşlarından yapılan kesinti miktarını %10 a düşürdü. Daha sonra seçim arifesinde Başbakanın verdiği söz üzerine de yeni bir yasal düzenleme ile Nisan/2016 ayında alınacak maaşlarla birlikte tamamen ortadan kaldırdı. Bu son değişiklikle isabetli de davranmış oldu. İstihdam oluşturanların, kayıt içinde kalarak vergi verenlerin cezalandırılmalarına alıştığımız ülkemizde olumlu sayılacak bu değişikliğin hayata geçirilmesinde büyük katkısı olan sayın Başbakana okurlarım adına teşekkür ediyorum.
Bu değişiklikle birlikte, emekli olduğu halde ticari faaliyetlerine devam eden Bağ-Kur(4/B) sigortalılarının maaşlarından yapılan %10 kesintiden vazgeçilmiş oldu. Bu da ticari faaliyetlerinden dolayı maaşlarından kesinti yapılan emeklilerin maaşlarına %10 gizli zam yapılması anlamına gelmektedir.
Sosyal güvenlik destek primi kesintisi uygulaması, emekli olup ta SSK(4/A) kapsamında çalışmaya devam edenler için hala geçerlidir ve uygulamaya devam edilmektedir. Çünkü bu kapsama giren sigortalıların emekli maaşlarında kesinti yapılmamakta, işverenden aldıkları ücret üzerinden sosyal güvenlik destek primi kesintisi yapılmaktadır.
S ORU;
Mustafa bey merhaba;
İnternette paylaşılan bir bilginin altında sorularınız için iletilen mail adresi bilgi paylaşımı üzerine yazıyorum.
Benim sizlere sorum şudur; elektrik elektronik mühendisiyim aynı zamanda C Sınıfı iş güvenliği uzmanıyım. Bir şirkette elektrik elektronik mühendisi olarak sigortalı çalışıyorum. Sigortam mühendis olarak yatmaktadır. Ülke içinde belirli km uzaklıkta başka bir şehirde çalışılabileceği konusunda Yönetmelik/Kanun vb bir maddenin geçtiği bilgisini öğrendim fakat hangi Kanun ya da Yönetmelik vb ve hangi madde bulamadım… Ben burada 8 saatimi harcıyorum ki iş çıkışı gidip başka bir yerde part-time görev yapmak istiyorum. Bu yakın başka bir il. Benim duyum aldığım bilgi 2-3 saat mesafeli bir şehirde çalışılabileceği yönünde idi. Ben bu konu hakkında fikirlerinize ve bilgilerinize başvurmak isterim.
Yardımcı olmanız beni çok memnun eder. Fatma Kılıç
CEVAP:
Fatma hanım;
Çalışacağınız 2. işyeri farklı bir şehirde olsa bile çalışmanıza engel bir durum bulunmamaktadır. Çalışabilirsiniz ve çalıştığınız her iki işverende sizi sigortalı bildirmek zorundadır. Kaldı ki iş güvenliği uzmanları devamlı müşavirliğini yaptıkları işyerinde bulunmak zorunda değildir. Farklı illerde çalışmakla ilgili bir mesafe kısıtlaması bulunmamaktadır. Ancak çalıştığınızı iddia ettiğiniz il aynı gün içinde ulaşılması mümkün olmayan bir ilse konu şüphe çekebilir. Burada dikkat edilmesi gereken sizin gerçekten çalışıp çalışmadığınızdır. Siz gerçekten fiilen bir çalışma ortaya koyuyorsanız uçakla gidip gelerek de başka bir işyerinde çalışabilirsiniz. SGK bu çalışmaya inanmıyorsa konuyu inceletir ve her iki işyerinde çalıştığınız oradaki diğer işçiler tarafından da ifade ediliyorsa her iki çalışmayı da kabul etmek zorundadır.
MUSTAFA KESKİN
SGK E. BAŞMÜFETTİŞİ